Met een GPS-ontvanger in de hand op zoek naar plekken waar hele lengte- en breedtegraden elkaar kruisen. Duizenden amateur-speurneuzen hebben er wereldwijd een avontuurlijke hobby aan en dienen tegelijkertijd een hoger doel: het maken van een foto-overzicht van onze aarde.
De flinterdunne rechte lijntjes die horizontaal en verticaal over de landkaart lopen, vormen de basis voor het navigatiesysteem in auto, vliegtuig of olietanker. Op bijna 65.000 plaatsen ter wereld kruisen de lijntjes elkaar. Ze houden daarbij geen rekening met de omgeving van het kruispunt: mooi of lelijk, interessant of saai, langs een glad geasfalteerde weg of volkomen onbereikbaar, het is allemaal mogelijk.
Voor duizenden mensen is dat een uitdaging. Zoekend naar de werkelijkheid achter de kruispunten op de landkaart komen ze uit op kerkhoven, in achtertuintjes, weilanden, bossen, munitiedepots, hoog in de bergen of op zee. En het is altijd zoeken geblazen. Kruispunten staan immers in geen enkele reisgids beschreven en er staan op de route zeker geen wegwijzers die een helpende hand bieden.
Sport
"Ik doe het voor de sport", verklaart Henk Pouwels zich. "Het is een spelletje voor grote mensen. Ik kom op plekken waar geen ander komt, ver weg van de gebaande paden, op zoek naar dat ene punt. Soms valt de eindbestemming tegen, maar dan is de wandeling erheen prachtig." Pouwels heeft samen met zijn gezin een indrukwekkende erelijst opgebouwd. Hij is op weg naar de dertig, allemaal treffers in West-Europa. Ook het hogere doel van het project spreekt hem aan: "een gereglementeerde foto van de aarde maken".
Wie op de website van het project willekeurig wat landen of coördinaten aanklikt, krijgt een aardige 'quickscan' van de aarde te zien. Water is alom aanwezig. Ongeveer tweederde van de punten ligt in een oceaan, zee of op ijs. Kruispunten in steden zijn zeldzaam, zeker
| Op de website Degree Confluence project staan alle kruispunten vermeld, waaronder de zeven Nederlandse kruispunten. |
Notendop
De zeven Nederlandse kruispunten zijn niet buitengewoon spectaculair. Het is ons land in een notendop. Water, weilanden en asfalt. Henk de Jong uit Nieuwegein heeft een van die punten bezocht. De grootste uitdaging zat 'm, volgens De Jong, niet zozeer in het vinden van de locatie. "Het was vooral afwachten of de boer ons op zijn erf liet. Als die weigert, houdt het op." Wie het palmares van De Jong bekijkt, ziet een andere, opmerkelijke score: Myanmar, het vroegere Birma, gelegen in Zuid-Oost 
Azië. Hoe komt een mens daar terecht? "Birma is het vaderland van mijn echtgenote. Ik kom er regelmatig als reisleider. En het mooiste; het land is nog nagenoeg onontdekt."
Krachtcentrale
GPS-avonturier Henk Pouwels weet zeker dat hij het niet meer zal meemaken dat de hele aarde in kaart is gebracht. Het laaghangende fruit is immers al geplukt, wat rest zijn de moeilijke plekken. "In West-Europa is nagenoeg alles al ontdekt. Een land als China staat niet toe dat je zonder vergunning GPS-apparatuur gebruikt. In Amerika ligt een punt op het terrein van een krachtcentrale. Na de aanslagen op de Twin Towers is de beveiliging verscherpt. Dat terrein is strikt verboden."
Maagdelijke, nog onbezochte punten, liggen vaak ver van de bewoonde wereld. Dat moet ontmoedigend klinken voor aspirant-kruispuntjagers. De organisatie van het project doet echter een klemmend verzoek kruispunten toch meerdere malen te bezoeken. De wereld verandert nu eenmaal en dat geldt ook voor de omgeving van kruispunten van lengte- en breedtegraden. Een mooi voorbeeld hiervan is te vinden in Florida in de Verenigde Staten. 29 graden Noord, 82 graden West is in de loop der jaren ontwikkeld van wildernis tot garagecomplex.
